Soru: Allah lafzı kullanmadan “Yemin ederim.”, “Kasem olsun.” gibi ifadelerle yapılan yemin geçerli midir?
FETVA
Kişinin, bir fiili yapmak veya terk etmek hususundaki niyetini kuvvetlendiren söze yemin denir.[1] Yeminin geçerli olabilmesi için Allah Teala’nın isimlerinin veya sıfatlarının üzerine yapılması ve yeminde kullanılan lafızdan örfe göre yemin anlaşılmalıdır.[2]
Hanefilere göre “Yemin ederim.”, “Kasem olsun.” gibi ifadeler örfte yemin olarak kullanıldığından ve bunlardan Allah’a yemin anlaşıldığından mezkur ifadelerle yapılan yemin geçerlidir.[3]
Şafiîler ise, yeminin geçerli olabilmesi için Allah Teala’nın isimlerinin veya sıfatlarının cümlede bizzat telaffuz edilmesi gerektiğini söylemektedir. Buna göre “Yemin ederim.”, “Kasem olsun.” gibi ifadelerle yemine niyet edilse dahi yemin geçerli olmaz.[4]
Özetle Allah Teâlâ’nın isimleri veya sıfatları zikredilmeksizin, “Yemin ederim.”, “Kasem olsun.” şeklindeki ifadeler Hanefilere göre geçerli bir yemin kabul edilir. Lakin Şafiîlere göre geçerli değildir.
[1]Alâuddîn Muhammed b. Ali el-Haskefî, ed-Durru’l-Muhtâr(Haşiyetu İbn Abidin İle Beraber) (Lahor: Mektebetu Reşîdiye, 2023), 5/488.
[2] Bkz. Burhanuddîn el-Merğînânî, el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî (Karaçî: Mektebtu’l-Büşrâ, 2021), 2/230-231.
[3] Bkz. el-Merğînânî, el-Hidâye Şerhu Bidâyeti’l-Mübtedî, 2/232.
[4] Şemsuddîn Muhammed b. Muhammed el-Hatîb eş-Şirbînî, Muğni’l-Muhtac ilâ Marifeti Meâni Elfâzi’l-Minhâc (Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1994), 6/186.